Γνώθι σ’ αυτόν

Σε προειδοποιώ, όποιος κι αν είσαι, Ω! εσύ που επιθυμείς να εξερευνήσεις τα μυστικά της φύσης, εάν δεν βρεις μέσα στον εαυτό σου αυτό που ψάχνεις, δεν θα το βρεις ούτε έξω από αυτόν! Αν αγνοείς τις τελειότητες του σπιτιού σου, πως σκοπεύεις να βρεις άλλες τελειότητες; Μέσα σου είναι κρυμμένος ο θησαυρός των θησαυρών. Γνώρισε τον εαυτό σου και θα γνωρίσεις το σύμπαν και τους θεούς! (Επιγραφή από την προμετωπίδα του ναού του Απόλλωνα στους Δελφούς, 2.500 π.Χ.)

Σίγουρα, αν δεν βρούμε μέσα στον εαυτό μας αυτό που αναζητούμε, δεν μπορούμε ποτέ να το βρούμε έξω από αυτόν. Για τον ίδιο λόγο, ο Σωκράτης βεβαίωσε: «Μόνο η Γνώση που προέρχεται από το εσωτερικό είναι η αληθινή γνώση».

Σε αυτή την εποχή όπου όλα μας προσκαλούν προς το εξωτερικό, στην απόλαυση των αισθήσεων που προσφέρει η ζωή, να αποτίουμε φόρο τιμής στον νέο Κύριο του κόσμου, τον ηδονισμό… έχουμε ξεχάσει το σημαντικότερο, τους εαυτούς μας.

Γελάμε και κλαίμε, τολμούμε και φοβόμαστε, αγαπάμε και μισούμε… και όλα αυτά χωρίς να αντιλαμβανόμαστε τη μυστική αιτία που μας οδηγεί μέχρι εκεί. Πιστεύουμε ότι γνωρίζουμε τον εαυτό μας, αλλά τι πραγματικά ξέρουμε για εμάς; Το όνομά μας, μας το έδωσαν. Το σώμα, μας το δάνεισαν. Τις γνώσεις μας, τις αποκτήσαμε. Τότε, ποιοι είμαστε;

Υπάρχει κάτι πιο λυπηρό στη ζωή από το πηγαίνουμε από το λίκνο στον τάφο και να συνεχίζουμε να αγνοούμε ποιοι είμαστε και γιατί έχουμε έρθει στον κόσμο; Τραγική είναι η ύπαρξη εκείνου που πεθαίνει χωρίς να έχει γνωρίσει τον σκοπό της ύπαρξης του…

Όλος ο κόσμος πιστεύει ότι γνωρίζει τον εαυτό του, αλλά ούτε που υποψιάζεται πως δεν είναι «ένας» αλλά «πολλοί». Πράγματι, η αυτό-υποτιθέμενη ατομικότητα μεταβάλλεται σε πολύ-ατομικότητα. Είμαστε σαν ένα σκάφος γεμάτο από ανθρώπους, όπου κάθε ένας από τους επιβάτες θέλει να πάρει το τιμόνι για να οδηγήσει το καράβι όπου θέλει αυτός.

Το Εγώ που ορκίζεται αιώνια αγάπη σε μια κυρία, αντικαθίσταται από ένα άλλο Εγώ που την αφήνει για να φύγει μακριά με κάποια άλλη. Το Εγώ που ορκίζεται πίστη στην πατρίδα του, αντικαθίσταται από ένα άλλο που πουλά τα μυστικά της στον καλύτερο πλειοδότη. Το Εγώ που υπόσχεται στο πλήθος μια διαφανής διακυβέρνηση, αντικαθίσταται από ένα άλλο που χειρίζεται μαύρο χρήμα. Το Εγώ που σήμερα λατρεύει Τον Θεό, μετά από λίγο αντικαθίσταται από ένα άλλο, απολύτως σκεπτικιστικό.

Η άρνηση της «διδασκαλίας της πολλαπλότητας» θα ήταν αφελής, διότι είναι αδύνατον να αρνηθούμε τις εσωτερικές αντιφάσεις που κατέχει ο καθένας από εμάς.

Αν μπορούσαμε να δούμε τους εαυτούς μας, σε έναν ολόσωμο καθρέπτη, όπως ακριβώς είμαστε, θα ανακαλύπταμε από μόνοι μας, με άμεσο τρόπο αυτή την «διδασκαλία της πολλαπλότητας».

Αν είχαμε την αληθινή Ατομικότητα, αν κατείχαμε μια μονάδα αντί μιας πολλαπλότητας, θα είχαμε επίσης συνέχεια σκοπού, αφυπνισμένη συνείδηση, επιμονή, θέληση…

Χρειάζεται να γνωρίσουμε τους εαυτούς μας, για να εξαλείψουμε αυτό που μας περισσεύει και να αποκτήσουμε αυτό που μας λείπει, εάν θέλουμε να εγκαταλείψουμε τον απατηλό και ασήμαντο κόσμο όπου ζούμε και να βυθιστούμε στον μεγάλο ωκεανό της ζωής που είναι το Πραγματικό, μακριά από το σώμα, τις προσκολλήσεις και το νου.

«Η ταπεινή γνώση του εαυτού είναι ασφαλέστερος δρόμος προς Τον Θεό, από ότι ο δρόμος της επιστήμης» τόνισε ο Θωμάς ο Κεμπήσιος. «Υπάρχουν εκείνοι που θρηνούν την ανοησία τους, αλλά αυτό δεν είναι ανοησία. Περισσότερο ανόητος είναι εκείνος που αποκαλείται έξυπνος, ενώ δεν έχει γνωρίσει τον εαυτό του» δήλωσε ο Βούδας.

Φτάνοντας σε αυτό το σημείο, ο αγαπητός αναγνώστης, σίγουρα θα αναρωτηθεί: Πως μπορώ να φτάσω να ολοκληρώσω αυτή την εσωτερική μεταμόρφωση; Πως μπορώ να επιτύχω την αφύπνιση της συνείδησης; Ας αφήσουμε τον ίδιο τον Κ. Γ. Γιούνγκ να ρίξει λίγο φως σε αυτή την ενδιαφέρουσα ερώτηση:

Για να πραγματοποιηθεί αυτός ο μετασχηματισμός είναι απαραίτητη η αποκλειστική συγκέντρωση σε ένα κέντρο, στο σημείο του δημιουργικού μετασχηματισμού. Κατ’ αυτή τη διαδικασία κάποιος «δαγκώνεται» από τα ζώα, δηλαδή πρέπει να εκθέσει τον εαυτό του στις ζωικές παρορμήσεις του ασυνείδητου χωρίς να ταυτίζεται με αυτά ή «να ξεφεύγει» από αυτά, διότι η διαφυγή από το ασυνείδητο θα καθιστούσε το αντικείμενο της διαδικασίας απατηλό. Πρέπει να συνεχίσει σε αυτό, δηλαδή την αρχική διαδικασία που σε αυτή την περίπτωση είναι η αυτοπαρατήρηση, πρέπει να ζήσει όλες τις περιπέτειες του και προσκολλημένος στο συνειδητό διαμέσου της καλύτερης δυνατής κατανόησης. (Ψυχολογία και Αλχημεία).

Αυτά τα ζώα που δαγκώνουν είναι χωρίς αμφιβολία, τα ζώα της επιθυμίας που φέρουμε στο εσωτερικό μας, τα «ψυχικά πρόσθετα» όπως τα ονομάζουν στην Ανατολή, τα «Εγώ» της πειραματικής ψυχολογίας, τα ελαττώματα ή αδυναμίες των διαφόρων δογμάτων. Αυτά βυθίζουν τα κοφτερά τους δόντια στην σάρκα μας για να ρουφήξουν τις διανοητικές, συναισθηματικές και βουλητικές μας ενέργειες. Όπως επισημαίνει ο Γιούνγκ, δεν θα μετασχηματίσουμε τον εαυτό μας τρέχοντας μακριά από τα εσωτερικά μας θηρία. Το αντίθετο, μας είναι χρήσιμο να τα παρατηρούμε όπως η αστυνομία παρατηρεί ένα κλέφτη που περιφέρεται γύρω από ένα σπίτι, περιμένοντας να διαπράξει το έγκλημα και να τον πιάσει επ’ αυτοφώρω.

Η βάση είναι η ΑΥΤΟΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ. Όποιος δεν παρατηρεί, δεν γνωρίζει και όποιος δεν γνωρίζει, δεν μπορεί να αλλάξει.

Στο βαθμό που κάποιος εξασκεί την εσωτερική αυτοπαρατήρηση, ανακαλύπτει από μόνος του πολλούς ανθρώπους, πολλά «Εγώ» που ζουν μέσα στην προσωπικότητα μας.

Η αίσθηση της εσωτερικής αυτοπαρατήρησης βρίσκεται σε ατροφική κατάσταση, σε όλους τους ανθρώπους, αλλά εξασκώντας την, αυτοπαρατηρούμενοι από στιγμή σε στιγμή, αυτή η αίσθηση εξελίσσεται προοδευτικά.

Ενόσω η αίσθηση της αυτοπαρατήρησης συνεχίζει να αναπτύσσεται μέσω της συχνής χρήσης, κάθε φορά, γινόμαστε πιο ικανοί να αντιλαμβανόμαστε με άμεσο τρόπο εκείνα τα Εγώ για τα οποία ποτέ δεν είχαμε δεδομένα σχετικά με την ύπαρξη τους.

Έχουμε σχηματίσει εσφαλμένες ιδέες για τον εαυτό μας… Πολλά πράγματα που πιστεύουμε ότι δεν έχουμε, τα έχουμε. Και πολλά που πιστεύουμε ότι έχουμε, δεν τα έχουμε. Υποθέτουμε πως κατέχουμε εκείνα ή τα άλλα προτερήματα, τα οποία δεν κατέχουμε στην πραγματικότητα και πολλές αρετές που κατέχουμε, σίγουρα τις αγνοούμε.

Είμαστε τα θλιβερά πρόσωπα που περιγράφει ο Πλάτωνας στην αλληγορία του Σπηλαίου. Αλυσοδεμένα άτομα, που η πραγματικότητα τους είναι οι σκιές που προβάλλονται από τα αντικείμενα που κινούνται ανάμεσα τους και μια λαμπερή φωτιά. Αυτό που πιστεύουμε για αληθινό είναι μια απλή ψευδαίσθηση.

Χρειάζεται να σπάσουμε τις αλυσίδες του Εγώ για να μπορέσουμε να αφυπνίσουμε συνείδηση και να αγγίξουμε τις μεγάλες αλήθειες της ζωής και του θανάτου.

Πολλά ιερά κείμενα μας μιλούν για την αναγκαιότητα της αφύπνισης, αλλά κανένα από αυτά δεν μας εξηγεί με σαφή τρόπο πως γίνεται.

Αναμφίβολα, το πρώτο βήμα για να βγάλουμε την συνείδηση από τον ύπνο της, είναι η βαθιά αυτοπαρατήρηση. Μόνο με αυτό τον τρόπο μπορούμε να γνωρίσουμε τις συναλλαγές, τα ενδιαφέροντα, τα γούστα, τις συμπάθειες κλπ. κάθε Εγώ και παρομοίως, τις συνέπειες που προκαλεί σε εμάς και στους άλλους. Αλλά αναμφίβολα, η αυτοπαρατήρηση δεν είναι το παν. Το μονοπάτι που μας οδηγεί στη φώτιση απαιτεί από εμάς να ΚΑΤΑΝΟΗΣΟΥΜΕ και να ΕΞΑΛΕΙΨΟΥΜΕ το παρατηρημένο. Αλλά αυτό, αγαπητέ αναγνώστη, είναι ένα θέμα που κατ’ ανάγκη χρειάζεται να αντιμετωπιστεί μέσα σε ένα διαφορετικό πλαίσιο, όπως αυτό που παρέχουν τα μαθήματα μας…

Φθάνοντας στο τέλος, θα μας επιτρέψει ο υπομονετικός αναγνώστης να κλείσουμε αυτό το πρώτο κεφάλαιο της επιστήμης της ΑΦΥΠΝΙΣΗΣ, θυμούμενοι ένα γνωμικό του Αγίου Αυγουστίνου:

NOLI FORAS IRE, IN TEIPSUM REDDI; IN INTERIORE HOMINE HABITAT VERITAS

«Μη βγεις έξω, μπες στον εαυτό σου, στον εσωτερικό άνθρωπο κατοικεί η αλήθεια»

Δείτε επίσης

Το Ψηφιακό Περιοδικό του AGEAC

Το Ραδιόφωνο του AGEAC

Ο Ιδρυτής του AGEAC

Εκδόσεις AGEAC